Dark Pattern czyli nieuczciwe praktyki w sklepach internetowych

Estimated read time 3 minut czytania

Dark Pattern jest problemem, który (jak zbadano) dotyczy ok. 40% sklepów internetowych działających na terenie Unii Europejskiej. Obejmuje liczne praktyki uznawane za nieuczciwe i wprowadzające użytkownika w błąd. Indie podjęły już pierwsze kroki w celu ich usunięcia. Wkrótce tak samo ma postąpić Unia Europejska

Co to jest Dark Pattern?

Dark Pattern obejmuje wszystkie praktyki stosowane w sklepach internetowych, które wprowadzają użytkownika w błąd lub ukrywają przed nim istotne informacje. Tym sposobem manipulują klientem, aby osiągnąć własne korzyści lub określone cele i skłonić użytkownika do podjęcia konkretnych działań.

Jedną z takich praktyk jest wzbudzanie poczucia winy czy krytyka zachowania. Najczęściej pojawia się w sytuacji, gdy do koszyka klienta zostaje dodany dodatkowy produkt (przeważnie opisany jako cel charytatywny). Gdy klient chce usunąć go ze swoich zakupów, wyskakuje powiadomienie, którego celem jest wzbudzenie wyrzutów sumienia lub ośmieszenie, a w efekcie skłonienie klienta do dodatkowej opłaty (np. „Naprawdę nie chcesz pomóc biednemu dziecku?”).

Częścią powyższej praktyki jest również dodawanie przedmiotów do koszyka kupującego, bez uprzedniego poinformowania go o tym. Rzeczy mogą „samoistnie” pojawiać się na listach zakupów i trzeba ich pilnować, żeby nie kupić czegoś, czego się nie chciało.

Najpopularniejsze praktyki Dark Pattern przykłady

Wśród praktyk Dark Pattern jest również nękanie, czyli nadmiar wszelkiego rodzaju wyskakujących powiadomień. Ich celem zazwyczaj jest sfrustrowanie użytkownika i podjęcie określonych działań.

Z kolei jedną z najczęściej występujących praktyk w Polsce, jest wymuszenie działania w celu dokończenia transakcji. Oznacza to np. konieczność zarejestrowania się na stronie, przekazania danych osobowych lub zapisania się do newslettera, żeby mieć możliwość opłacenia i otrzymania wybranych przedmiotów.

W wielu przypadkach pojawia się także presja czasowa. Z pewnością każdy widział ogłoszenia typu „Pospiesz się! Zostały tylko 4 sztuki!” albo „Oferta obowiązuje jeszcze przez 5 godzin!”. W rzeczywistości stan magazynowy często jest znacznie większy niż wspomniane 4 sztuki, a oferta działa jeszcze przez kolejny tydzień (albo i następne miesiące). Takie rzeczy również są uznawane za oszustwo.

Jak chronić się przed Dark Pattern?

Jeśli sklep internetowy stosuje tego typu praktyki, to nie należy od uczciwych przedsiębiorstw. Warto go unikać, a zakupy robić w sprawdzonych sklepach, cieszących się pozytywnymi opiniami. Tym sposobem unikniemy ewentualnych nieprzyjemności, a także nie będziemy wspierać biznesu działającego na bazie oszustwa i manipulacji.

Dark Pattern co to jest: (c) Ufoludek.pl / GT

Zobacz też:
> Porównywarki cenowe
> Historia e-handlu

Tematy pokrewne